HILVERSUM – Op de Utrechtse Heuvelrug geldt het al langer, dus waarom niet ook in het Goois Natuurreservaat: een totaalverbod op open vuur, ook op roken. In elk geval gedurende de droogteperiode. Na wat verwarring over toezeggingen nam de raad vlak voor het zomerreces alsnog een motie daartoe aan.
Namens de PvdA verzocht ik het college afgelopen voorjaar om ook voor het Goois Natuurreservaat (GNR) in de kurkdroge zomermaanden een rookverbod in te stellen. De daarvoor bedoelde motie hoefde niet te worden ingediend omdat waarnemende wethouder Gerben van Voorden (CDA) aanbood ermee aan de slag te gaan en er in de eerstvolgende raadscommissie op terug te komen. Zo gaat dat soms. Tijdens de commissiebehandeling in juni bleek de inmiddels weer op zijn post teruggekeerde wethouder Bart Heller (GroenLinks) vooral sceptisch. Reden om de motie alsnog in te dienen, met succes.
Waarom een rookverbod? En gold zo’n verbod dan al niet? Om met het laatste te beginnen: nee, niet zolang alle gemeenten binnen het GNR (Hilversum, Gooise Meren, Blaricum, Huizen en Laren) geen beroep doen op hun Algemene Plaatselijke Verordening. In Hilversum gaat het om artikel 2.1.5.6 ‘Rookverbod in bossen en natuurterreinen’ luidend:
- Het is verboden te roken in bossen, op heide- of veengronden of binnen een afstand van dertig meter daarvan gedurende de door het college aangewezen periode.
- Het is verboden in bossen, op heide- of veengronden of binnen een afstand van honderd meter daarvan, voor zover het de openlucht betreft, brandende of smeulende voorwerpen te laten vallen, weg te werpen of te laten liggen.
Fikkie stoken op de hei mag dus niet en een peuk opsteken in beginsel ook niet, alleen dienen de samenwerkende gemeenten van het GNR nog wel even zo’n periode aanwijzen. Fractie Lahaise, gesteund door ChristenUnie, Democraten Hilversum, PvdA, GroenLinks en VVD, wenste dat Hilversum hierin het voortouw zou nemen.
Waarom een rookverbod? Hilversum is omgeven is door drukbezocht bos- en heidegebied. Door klimaatverandering heeft ook de ons omringende natuur steeds meer last van hitte en droogte. Het risico op natuurbranden neemt onvermijdelijk toe, vooral in de droge maanden vanaf 1 maart tot eind oktober. Natuurbranden halen nu al regelmatig het nieuws. En dan is ook nog eens broedseizoen. Het verhoogde risico op natuurbranden levert vanzelfsprekend ook gevaar op voor mensen die in en rond de natuurgebieden wonen en verblijven. Het is dus een zaak van levensbelang om alert te zijn en extra zorgvuldig om te gaan met vuur in onze kwetsbare natuurgebieden. Weggeschoten en slecht uitgetrapte peuken zijn belangrijke veroorzakers van natuurbranden.
Volg de buren
De gemeente Soest gaf het goede voorbeeld en haalde daarmee eind maart het NOS Journaal. Met beroep op hun APV wees het college de periode van 1 april (met terugwerkende kracht) tot 31 oktober aan als rookvrije periode. Dan is de kans op natuurbranden het grootst. Recente branden in Brabant en op de hei bij Ede lieten dat al zien. April was nog geen week oud toen ik namens de PvdA mijn motie wilde indienen. De teller stond landelijk toen al op 166 meldingen, tegen 211 in het hele vorige jaar, aldus het NOS Journaal. Dat baseert zich op cijfers van het Nederlands Instituut Publieke Veiligheid, dat onder meer gegevens verzamelt voor de brandweer.
Waarom nu pas? Goeie vraag, al hoort die misschien bij het GNR zelf als beheerder van onze Gooise natuur. Dat het voorjaar en de zomers droger en warmer worden is al een tijdje gaande. Toch gebiedt de eerlijkheid dat ik ook pas wakker werd na het lezen van dat journaalitem. Waar alerte nieuwsmedia al niet goed voor zijn! We wilden het rookverbod zo snel mogelijk, liefst direct laten ingaan. Niet wachten tot de halve hei is afgefikt.
Handhaving en voorlichting
Waarom was het college dan toch sceptisch? Volgens wethouder Heller staan buurgemeenten niet te springen om zo’n rookvrije periode en zou het GNR-bestuur tegen zijn omdat een rookverbod niet te handhaven is. De bekende riedel: er zijn onvoldoende toezichthouder, in dit geval vooral boswachters. Met dat argument kun je beter alle regels afschaffen. Er is ook lang niet genoeg blauw op straat om alle verkeersovertredingen aan te pakken. Toch zul je ergens moeten beginnen, al is het maar opdat mensen zich bewust worden van het risico van roken in een gortdroge natuur. De motie vraagt dan ook om extra voorlichting en waarschuwingsborden. De meeste mensen zijn absoluut niet kwaadwillend, asociaal of oliedom, maar staan niet altijd stil bij de gevolgen van hun gedrag.
