HILVERSUM – Een bredere doorgang vanuit Oost naar het Centrum, zoals ooit beloofd? Vergeet het maar. Ook verplaatsing van NS-station Sportpark is van de baan. Twee megaprojecten verliezen hun misschien wel belangrijkste pijlers: het verbinden van beide delen van Hilversum én een uitwerking van het zogeheten STOMP-beleid.
Nog tijdens de raadsvergadering van mei (2025) beloofde wethouder Edwin Göbbels (Democraten Hilversum) weer eens met NS/ProRail aan tafel te gaan, om te kijken of voetgangers niet via de stationshal van stadsdeel Oost naar west zouden kunnen. Ongehinderd door toegangspoortjes wel te verstaan, en ook middenin de nacht. Dit op verzoek van SP, D66 en PvdA die de stoep uit de stationstunnel wilden verwijderen om zo meer ruimte voor fietsers te creëren. Göbbels’ voorganger Arno Scheepers (VVD) had zoiets al eens voorgesteld, met toen nog de belofte dat zijn verzoek aan NS/ProRail zeker niet kansloos was.
Wethouders Göbbels sprak de ‘spoorse partijen’ op 21 mei, ter uitvoering van de motie Meer ruimte voor de fiets in de stationstunnel (M25-29). Namens de gemeenteraad bracht hij de wens over
om het fietspad in de stationstunnel te verbreden en voetgangers te verplaatsen naar de reizigerstunnel. Het antwoord was duidelijk: nee, want het verplaatsen van de tourniquets naar het perron mag niet volgens de NS-perronvoorschriften. Treinreizigers zouden bovendien ook bij het overstappen moeten uit- en inchecken, zoals nu ook het geval op menig ander station, zoals Naarden/Bussum en Amsterdam-Muiderpoort. Dat levert gedoe op.
Daarmee is de goed bedoelde motie dus afgedaan en blijven Oost en het centrum voor generaties verbonden door een veel te smalle en levensgevaarlijke fiets- en voetgangerstunnel, een bottleneck die er straks nog veel meer uit zal zien als een flessenhals dankzij een onzalig bouwplan. Straks verrijst aan beide zijden van de tunnel een enorm gebouw: het nieuwe oostelijke stationsgebouw met grotere stationshal, fietsenstalling, wat kantoorruimte, woningen (bizarre plek) plus – en die is onlangs door het college in gefietst – een volumineus wooncomplex tussen het fietspad en de Zuiderweg. Dat wordt dus ook nog een extra ommetje voor wie vanaf de Zuiderweg naar het centrum wil of de trein moet halen.
De brief waarmee Göbbels de raad informeert, merkt nog subtiel op: ‘Daarbij dient vermeld te worden dat de huidige reizigerstunnel al beschikbaar is als interwijkverbinding voor de voetganger, behalve tijdens de nachtelijke uren. De voetganger moet wel in- en uitchecken, maar dat kan tegenwoordig met meer middelen dan alleen de OV-Chipkaart, zoals bijvoorbeeld ook de betaalpas.’ Zonder pas kom je er niet in, en ’s nachts sowieso niet. Blijft over: de fietstunnel, in ambtelijke kringen ook wel ‘interwijktunnel’ genoemd. Best een sjieke naam, die aangeeft dat deze smalle stationstunnel wijken met elkaar verbindt. Daar moet dan wel voldoende ruimte voor zijn, ook rekening houdend met de verwachte toename aan voetgangers en fietsers in het gebied.
Overigens is het zeer de vraag of iedereen blij zou zijn met een tunnel voor uitsluitend fietsers. Hebben de indieners van de motie bijvoorbeeld rekening gehouden met gehandicapten? Hoe lastig soms ook, die kunnen nu nog via de tunnel per rolstoel of rollator traploos naar de overkant. De stationshal met zijn steile trap en regelmatig kapotte lift vormt een grotere barrière.
STOMP of gewoon ‘stom’?
De stationstunnel wordt dus op geen enkele manier breder. Ook niet alleen voor de fietser door het weghalen van het trottoir. De ooit door Arno Scheepers gedane belofte wordt niet ingewilligd. Als woordvoerder verkeer en ruimtelijke ordening voor de PvdA pleit ik al wat jaren voor een brede openbare passage voor voetganger en fietser. De tunnel zou sowieso breder moeten. Het is er nu al te krap, laat staan met alle toekomstige groei aan zowel Hilversummers aan weerszijde van het station als reizigers. ‘Veel te duur’, serveerde de wethouder ons voorstel af. ‘NS/ProRail hebben daar ook geen interesse in.’ voorspelde Scheepers. Einde discussie.
Ook het volstrekt logisch naar de Noorderweg doortrekken van de te bouwen peperdure ondergrondse fietsenstalling aan de centrumzijde was te duur. Scheepers stak ons geld liever in een megalomane sporthal plus zwembad op Arenapark en in een prijzige nieuwe Kerkbrink. Andere plannen die wel wat mochten kosten: het zoveelste onderzoek naar een autotunnel onder de hei en een miljoenen kostende verdieping van de Naarderweg om bewoners van de Sumatralaan van wat vrachtverkeer te ontlasten. Het is maar waar je prioriteiten liggen.
Het oorspronkelijk plan Arenapark kon bij velen al meteen op de nodige scepsis rekenen. Zeer prijzig en het voorzag ook nog eens in een brede passage onder het spoor door om Laapersveld met het sportpark te verbinden. Daar wel??? Verbijstering alom.
(de artist impression hiernaast is van architectenbureau VenhoevenCS)
Inmiddels lijkt dat ambitieuze plan ook van de baan, dit vooral omdat de logische verplaatsing van station Sportpark (iets zuidelijker, met beide perrons gewoon tegenover elkaar) eveneens door NS/ProRail naar Sint-Juttemis is geschoten. Den Haag – waar de poen toch voor een groot deel vandaan zal moeten komen – is domweg niet in onze mediastad geïnteresseerd. Dat liet de hip geklede spoorbeambte van dienst de raad luid en duidelijk weten tijdens een enigszins beschamende informatiebijeenkomst over het Arenapark begin dit jaar. ‘Dit kabinet heeft andere prioriteiten’, aldus de spoorman.
Daar sta je dan als gemeente, met mooie plannen voor een ‘mobiliteitshub’ naast het gewenste station Sportpark. Een P&R of transferium op de meest logische plek, vlakbij de A27 en met een supersnelle treinverbinding naar onze twee andere stations, zou het centrum zou kunnen ontlasten. Het zou het lang gekoesterde echte begin kunnen zijn van het nu nog alleen in naam beleden STOMP-beleid. Die letters staan voor ‘stappen, trappen, openbaar vervoer, mobility as a service (deelvervoer) en pas op de allerlaatste plaats de privéauto.
Dan zou je denken dat er bij rijk en provincie fanatiek is gelobbyd voor een wandel- en fietsvriendelijke stad, waar de bezoekende automobilist liefst aan de rand parkeert om met het openbaar vervoer verder te reizen. Tja, dat zou je denken. Maar tussen droom en daad lijkt hier vooral een gebrek aan invloed in Haagse kringen te staan, of aan ijver. Het onverbiddelijke ‘njet’ van NS/ProRail op beide verbindingen vervulde mij althans met plaatsvervangende schaamte. Heeft het college ons al die jaren blij gemaakt met een dooie kip of een valse belofte?
